چه ارتباطی بین سردرد و سرگیجه وجود دارد؟
سردرد و سرگیجه با هم می‌تواند نشانه‌ای از میگرن باشد، اما می‌تواند دلایل دیگری نیز داشته باشد. دریابید که چه چیزی ممکن است پشت این دو علامت باشد.
شما سردرد دارید و علاوه‌برآن، احساس می‌کنید سرتان در حال چرخش است.
سردرد یا احساس سرگیجه به‌خودی‌خود می‌تواند ناراحت‌کننده باشد و در کنار هم باعث ایجاد اضطراب بیشتر می‌شود. اما شناسایی منبع سرگیجه می‌تواند به شما کمک کند علائم خود را تسکین دهید.
توصیف این احساس برای پزشک یا حتی دوستان یا اعضای خانواده می‌تواند چالش‌برانگیز باشد زیرا اصطلاح “سرگیجه” برای افراد مختلف می‌تواند معانی مختلفی داشته باشد.
در اصطلاح پزشکی، وقتی می‌گویند “احساس سرگیجه داریم” دقیقاً به چه معناست؟
سردرد و سرگیجه
تفاوت بین سبکی سر و سرگیجه
سرگیجه، از سوی دیگر، احساس چرخش و یا درک از محیط اطراف شما در حال حرکت است. وقتی سرتان سبک می‌شود، ممکن است احساس کنید که در حال غش کردن هستید. در این مواقع بهتر است در حالت درازکش قرار بگیرید تا بتوانید جریان خون کافی به مغز داشته باشید.
به زمان بروز سردرد و سرگیجه توجه کنید
اگر دوره‌های سرگیجه را تجربه کرده‌اید، زمان وقوع یا بدتر شدن آن را یادداشت کنید. به‌عنوان‌مثال، آیا زمانی اتفاق می‌افتد که شما به طور ناگهانی از حالت نشسته یا دراز کشیده بلند شوید؟
اگر چیزی باعث بهبود سرگیجه شما شد، آن را نیز پیگیری کنید.
اگر علائم دیگری همراه با سرگیجه مانند سردرد یا تغییر در شنوایی یا بینایی شما وجود دارد، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید.
همچنین باید پزشک خود را از هرگونه بیماری دیگری که ممکن است داشته باشید، مانند دیابت یا بارداری که می‌تواند باعث ایجاد این علائم شود، مطلع کنید. فشارخون پایین یکی دیگر از دلایل احتمالی سرگیجه یا سبکی سر است.
سردرد و سرگیجه
علل بالقوه سردرد و سرگیجه
دلایل مختلفی می‌تواند وجود داشته باشد که سردرد و سرگیجه می‌توانند هم‌زمان وجود داشته باشند. برخی به‌راحتی قابل‌درمان هستند، درحالی‌که در موارد نادر علائم می‌تواند نشان‌دهنده یک اورژانس پزشکی باشد.
میگرن
به گفته بنیاد میگرن آمریکا، سرگیجه یا سرگیجه همراه با سردرد ممکن است نشانه‌ای از میگرن دهلیزی باشد و می‌تواند در هر یک از مراحل میگرن رخ دهد. کلمه “دهلیزی” برای توصیف گوش داخلی و حس تعادل فرد استفاده می‌شود.
یکی از چیزهایی که برای میگرن دهلیزی خاص به نظر می‌رسد، مه مغزی است. مردم اغلب احساس ابری شدن شناختی یا مه مغزی را در حول‌وحوش این دوره‌ها توصیف می‌کنند و ممکن است خارج از آن نیز ادامه داشته باشد.
جالب اینجاست که میگرن دهلیزی همیشه همراه با سردرد نیست.
ضربه به سر
برای افرادی که دچار آسیب مغزی تروماتیک (TBI) می‌شوند، سردرد معمول است. اگر استعداد ژنتیکی برای میگرن دارید، احتمال بیشتری وجود دارد که سردرد پس از ضربه به‌عنوان سردرد میگرنی نشان داده شود.
در برخی موارد، ضربه به سر، ضربه به گوش، یا تغییر ناگهانی فشار هوا می‌تواند باعث ایجاد فیستول پری‌لنف شود، یعنی زمانی که یکی از مایعات گوش داخلی به گوش میانی پر از هوا نشت می‌کند. به گفته انجمن اختلالات دهلیزی (VeDA) این می‌تواند باعث سردرد و همچنین حملات بی‌ثباتی، سرگیجه، حالت تهوع، کاهش شنوایی و وزوز گوش شود. وزوز گوش اغلب به‌عنوان صدای زنگ در گوش توصیف می‌شود، اما می‌تواند به‌صورت غرش، کلیک، خش‌خش یا وزوز نیز مشاهده شود.
ضربه شلاقی یا ضربه به ناحیه گردن می‌تواند باعث سرگیجه شود که زمانی اتفاق می‌افتد که گیرنده‌های گردن که سیگنال‌هایی را برای تعادل به گوش داخلی می‌فرستند به طور طبیعی کار نمی‌کنند. حرکات ناگهانی گردن می‌تواند باعث سرگیجه شود. به گفته بنیاد تحقیقات شنوایی آمریکا، علائم دیگر سرگیجه شامل سردرد، گردن درد، حالت تهوع، استفراغ و مشکلات شنوایی است.
سرگیجه موضعی حمله‌ای خوش‌خیم (BPPV)
دکتر مولر می‌گوید: در این اختلال، سرگیجه ممکن است رخ دهد، اما به‌احتمال زیاد احساس سرگیجه دارد. این می‌تواند زمانی اتفاق بیفتد که کریستال‌های کوچک در نیم‌دایره‌های گوش، به نام اتوکنیا، از جای خود خارج شوند.
این می‌تواند علائم سرگیجه را ایجاد کند. او توضیح می‌دهد که وقتی افراد BPPV دارند، این سرگیجه موضعی است – احساس چرخش زمانی اتفاق می‌افتد که سر خود را حرکت می‌دهید یا روی تخت می‌چرخید.
قند خون پایین
یکی دیگر از دلایل احتمالی سردرد و سرگیجه پایین بودن قند خون است که به آن هیپوگلیسمی نیز می‌گویند. این به‌احتمال زیاد چندین ساعت پس از آخرین وعده غذایی شما رخ می‌دهد یا اگر ورزش زیادی را بدون خوردن غذای کافی انجام دهید.
خوردن وعده‌های غذایی کوچک و مکرر باید به ازبین‌بردن این علائم کمک کند.
اگر دیابت دارید، قند خون پایین می‌تواند با مصرف بیش از حد انسولین یا سایر داروهای دیابت، نوشیدن الکل، به تأخیر انداختن یا حذف وعده‌های غذایی، و افزایش ورزش یا فعالیت بدنی بدون تنظیم دارو یا مصرف غذا ایجاد شود.
سکته مغزی میگرنی
اگر سرگیجه خیلی ناگهانی همراه با سردرد اتفاق بیفتد، می‌تواند یک سکته میگرنی باشد، یعنی زمانی که سکته مغزی ایسکمیک هم‌زمان با حمله میگرنی اتفاق می‌افتد.
سکته مغزی ایسکمیک زمانی است که رگ‌های تأمین خون به مغز مسدود هستند. طبق گفته سیستم سلامت Cedars Sinai در لس‌آنجلس، اگرچه حدود هفت مورد از هشت سکته مغزی ایسکمیک هستند، سکته‌های میگرنی بسیار نادر هستند و کمتر از ۱ درصد از سکته‌های مغزی را تشکیل می‌دهند.
در سکته میگرنی، علائم میگرن باید شامل یک هاله باشد که می‌تواند تغییرات بینایی یا سوزن‌سوزن شدن در صورت یا دست‌ها باشد.
تشخیص سردرد و سرگیجه
علائم سکته مغزی بسیار ناگهانی ظاهر می‌شوند و ممکن است شامل بی‌حسی یا ضعف صورت (به‌ویژه در یک طرف بدن)، گیجی، مشکل در صحبت‌کردن یا دیدن، مشکل در راه‌رفتن، سرگیجه و ازدست‌دادن تعادل یا هماهنگی، و سردرد شدید بدون علت شناخته شده باشد.
سردرد و سرگیجه
تشخیص سردرد و سرگیجه
ازآنجایی‌که راه‌های زیادی برای توصیف احساس سرگیجه وجود دارد – و دلایل بالقوه بسیار زیادی – ممکن است لازم باشد شما و پزشکتان مدتی را صرف بحث در مورد سلامت خود کنید تا ریشه مشکل را پیدا کنید.
تشخیص و درمان سردرد معمولاً ساده‌تر از درمان سرگیجه است.
میگرن دهلیزی یک تشخیص خروج است. این بدان معناست که ابتدا باید سایر شرایطی که ممکن است باعث سرگیجه شوند رد شوند.
اگر فردی دچار سرگیجه است، باید با پزشک خود صحبت کند. ممکن است یک آزمایش پزشکی لازم باشد. بسته به سن بیمار، ممکن است MRI مغز برای رد سکته مغزی انجام شود، یا ممکن است به پزشک گوش، حلق و بینی ارجاع داده شوند تا مطمئن شوند که این یک اختلال دهلیزی نیست.
درمان سردرد و سرگیجه
هنگامی که این موارد رد شد، منطقی است که برای درمان سردرد به یک متخصص مغز و اعصاب یا متخصص سردرد مراجعه کنید و احتمال ابتلا به میگرن دهلیزی را بررسی کنید.
درمان‌های سردرد یا میگرن ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- داروهای مسکن بدون نسخه
- درمان میگرن با نسخه
- دارو برای پیشگیری از میگرن یا سردرد
- داروهای ضدافسردگی
- تکنیک‌های آرامش‌بخش
- بیوفیدبک
- حفظ یک رژیم غذایی سالم و منظم
طبق گفته کلینیک مایو، برای سرگیجه همراه با حالت تهوع، یک داروی آنتی‌هیستامین بدون نسخه مانند دیمن هیدرینات یا بونین (مکلیزین) ممکن است کمک کند، اگرچه ممکن است باعث خواب‌آلودگی شوند.
اگر سردرد یا سرگیجه شما به یک بیماری زمینه‌ای مانند فشارخون پایین مرتبط باشد، ممکن است به درمان‌های دیگری نیاز داشته باشید. سرگیجه ناشی از حرکت ممکن است به بهترین وجه از طریق درمان توان‌بخشی دهلیزی، یک برنامه مبتنی بر ورزش که برای کاهش سرگیجه و عدم تعادل طراحی شده است، برطرف شود.