آگورافوبیا چیست و راه های درمان آن به کمک واقعیت مجازی کدامند؟
آگورافوبیا، که تحت عنوان های برزن هراسی یا بازار هراسی نیز شناخته می شود، نوعی اختلال اضطرابی است. افراد مبتلا به آگورا فوبیا با ترک کردن محیطی که می شناسند و یا آن را امن می دانند، دچار هراس و اضطراب می شوند. افرادی که به نوع بسیار شدید این فوبیا دچار هستند معمولا خانه یا اتاق خواب خود را تنها نقطه امن دنیا می دانند. این افراد ممکن است برای روزها، ماه ها و حتی سال ها آن را ترک نکنند. این افراد معمولا زندگی اجتماعی ندارند و احساس می کنند درست مانند یک زندانی بی پناه هستند. این افراد در سوپرمارکت ها، مراکز خرید، وسایل حمل و نقل عمومی، مدرسه و دانشگاه دچار ترس و اضطراب می شوند. آگورافوبیا می تواند به راحتی کیفیت زندگی فردی و اجتماعی افراد را تحت تاثیر قرار دهد. ما در این مقاله قصد داریم با توضیح این اختلال اضطرابی، شیوه درمان این عارضه با کمک واقعیت مجازی را بررسی کنیم.
چرا افراد به آگورافوبیا مبتلا می شوند؟
آگورافوبیا معمولا به صورت یک استرس یا اضطراب خفیف نسبت به مکان، موقعیت و یا رویدادی خاص آغاز می شود و به مرور زمان رشد پیدا کرده و به ترس عمومی فرد از حضور در مکان های ناشناخته یا عمومی بدل می گردد. شایان ذکر است که افراد مبتلا به این عارضه، نه تنها از جمعیت بلکه از مکان های عمومی خلوت، مانند یک پارک خالی یا یک مسجد و کلیسای خلوت نیز می ترسند. هر مکان عمومی در ذهن این افراد یک خطر بالقوه است.
آگورافوبیا را نمی توان به یک علت و منشا خاص نسبت داد. علاوه بر موارد مادرزادی، ژنتیکی و بیماری های زمینه ای، تجربیات تلخ و منفی نیز می توانند در پرورش این حالت در افراد نقش داشته باشند. کارشناسان بهداشت روان معتقد هستند که آگورافوبیا در اثر وحشت، ترس و یا خجالت شدید در افراد آغاز می شود. بذرهای اولیه این بیماری ممکن است در دوران کودکی در فرد ایجاد شود اما معمولا شکل های شدید آگورافوبیا در اواخر سنین نوجوانی و یا اوایل جوانی در افراد بروز می کند. شایان ذکر است که بر اساس داده های آماری، احتمال ابتلای زنان به این عارضه بسیار بیشتر از مردان می باشد.
آگورافوبیا
چرا باید بیماری برزن هراسی را درمان کرد؟
آگورافوبیا، همانطور که تا اینجا بدان پرداختیم، میتواند به شکل عمیقی کیفیت زندگی افراد را تحت الشعاع قرار دهد. این اختلال اضطرابی می تواند بر روی فعالیت های فرد در خارج از خانه (یا بهتر است بگوییم محیط امن وی) مثلا در محیط کار، مدرسه، مهمانی ها و جمع های خانوادگی، تاثیر منفی بگذارد. مشکلات مالی، انزوا و افسردگی از جمله نتایج طولانی مدت این اختلال هستند و می توانند شرایط بیمار را پیچیده تر کنند. بیمارانی که به آگورا فوبیا مبتلا هستند معمولا در اثر این بیماری و عوارض جانبی آن به سبک های ناسالم زندگی، مانند پرخوری عصبی، استفاده از مواد مخدر و یا الکل روی می آورند که این موارد خود به مشکلات جسمی و پیچیدگی های ناشی از بیماری اگورافوبیا می افزاید.
آیا می توان برزن هراسی را درمان کرد؟
خوشبختانه آگورافوبیا جزو آن دسته از اختلالات اضطرابی است که به خوبی به درمان پاسخ می دهد. رایج ترین شیوه های درمان آگورافوبیا عبارتند از:
- استفاده از داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب
- درمان شناختی رفتاری و مواجهه درمانی
درمان به کمک واقعیت مجازی به عنوان زیرگروه درمان های شناختی و مواجهه درمانی قرار می گیرد. در این روش، درمانگر فرد بیمار را با شرایط استرس زا مواجه می کند. برای این منظور از واقعیت مجازی که در واقع شبیه سازی کامپیوتری از شرایط مختلف است، کمک گرفته می شود. بیمار با کمک یک هدست مخصوص، خود را در یک محیط عمومی و یا مکانی خارج از نقطه امن خود می بیند و این در حالی است که روبروی درمانگر خود در اتاقی آرام و امن نشسته است. در خلال این مواجهه، بیمار می تواند در خصوص احساساتش با درمانگر صحبت کند تا علل استرس و اضطراب وی، ریشه یابی شود. سپس با هدایت درمانگر، بیمار می تواند احساسات و واکنش های خود به عوامل محرک را بازبینی کرده و تکنیک های مواجهه با شرایط اضطراب آور را تمرین کند.
به مرور زمان، فرد مبتلا به آگورا فوبیا به کمک واقعیت مجازی نحوه مدیریت استرس خود را فرا می گیرد و بدین ترتیب می تواند توانمندی های فراموش شده خود را دوباره بدست آورد. بیمار پس از چند جلسه درمان به طور نسبی قادر خواهد بود تا در مکان هایی که برایش استرس زا هستند حضور یابد.